Thị trường xuất khẩu hạt điều 2 tháng đầu năm 2016

Theo thống kê sơ bộ của Tổng cục hải quan, xuất khẩu hạt điều của cả nước 2 tháng đầu năm 2016 tăng trưởng nhẹ trên 5% so với cùng kỳ năm 2015, đạt 266,33 triệu USD.

Hoa Kỳ - thị trường tiêu thụ hàng đầu hạt điều của Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu 2 tháng đầu năm nay sụt giảm nhẹ 1,93% so với cùng kỳ, đạt 73,36 triệu USD. Thị trường lớn thứ 2 là Trung Quốc đạt mức tăng 5,88%, đạt 56,36 triệu USD; tiếp đến thị trường Hà Lan đạt 33,85 triệu USD, tăng 22,25%; Canada đạt 11,43 triệu USD, giảm 18,83% so với cùng kỳ.

Tại thị trường trong nước, hạt điều đang có giá khá tốt. Tháng 1 do nhu cầu dịp Tết tăng cao, nên giá thu mua điều thô để chế biến tăng khá mạnh, lên đến 39.000-40.000 đ/kg. Từ giữa tháng 2 đến nay, các tỉnh Đồng Nai, Bình Phước và Lâm Đồng bắt đầu thu hoạch điều tươi và giá năm nay được xem là cao nhất trong 10 năm qua.

Theo các chuyên gia, giá điều năm nay tăng do giá thế giới tăng và hạt điều trong nước có chất lượng vượt trội. Nhu cầu tiêu dùng hạt điều của thế giới năm 2016 được dự báo tiếp tục tăng, đặc biệt ở thị trường Trung Đông, Mỹ, Trung Quốc… Tuy nhiên, nhiều khả năng nguồn cung sẽ sụt giảm do ảnh hưởng của El Nino.

Theo ông Nguyễn Đức Thanh, Chủ tịch Hiệp hội điều Việt Nam (Vinacas), hiện tượng El Nino sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quá trình ra trái cũng như năng suất, sản lượng điều của Việt Nam. Do đó, sản lượng nhân điều của Việt Nam năm 2016 dự báo không tăng so với năm 2015. Thêm vào đó, lượng điều tồn kho trong nước hiện rất thấp. DN phải chờ đến mùa thu hoạch chính vụ ở trong nước và Campuchia để có nguyên liệu chế biến.

Tỉnh Đồng Nai hiện có khoảng 35.000 ha trồng điều, nhưng chỉ có khoảng 30.000 ha cho thu hoạch trong năm nay, sản lượng dự kiến khoảng 36.000 tấn, giảm 10 – 15% so với năm 2015. Trong khi đó, Đồng Nai hiện có khoảng 60 cơ sở chế biến, với công suất 60.000 tấn. Do đó, dự kiến năm 2016, DN ở Đồng Nai phải nhập khoảng 30.000 tấn để đáp ứng nhu cầu chế biến.

Theo đó, Vinacas đã đẩy mạnh hợp tác với Bờ Biển Ngà nhằm tăng nguồn cung nguyên liệu cho các DN trong nước. Vinacas cho biết, Bờ Biển Ngà hiện có sản lượng điều hàng đầu thế giới với trên 700.000 tấn. Năm 2015, Việt Nam nhập 867.000 tấn điều thô từ 25 quốc gia, trong đó riêng nhập từ Bờ Biển Ngà 302.000 tấn (tương đương 36%). Tuy nhiên, giao dịch thương mại điều thô có nhiều bất ổn từ phía Bờ Biển Ngà như: lô hàng bị hủy ngang, đối tác trì hoãn giao hàng, yêu cầu hỗ trợ giá…

Tuy nhiên, khó khăn mà các DN đang phải đối mặt, chính là tình trạng giá điều nguyên liệu hiện đang ở mức khá cao, trong khi giá nhân điều lại không tăng khiến DN không dám mua vào vì sợ lỗ. Cụ thể, trong năm 2015, DN nhập khẩu điều thô loại thường chỉ ở mức 1.200 USD/tấn và loại tốt là 1.350 USD/tấn. Nhưng vừa qua, một số lô điều nhập từ Tanzania, Benin có giá lên tới 1.610 USD/tấn.

Các chuyên gia cho rằng, xuất khẩu điều nhân vào châu Âu năm 2016 sẽ gặp nhiều khó khăn do việc siết chặt các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm. Thị trường Mỹ cũng đưa ra các yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm đối với hạt điều. Do đó, để khắc phục những khó khăn này, các DN cần nâng cao năng lực sản xuất, đổi mới công nghệ để đẩy mạnh chế biến sâu, mang lại giá trị gia tăng cao hơn, hướng tới cạnh tranh bằng chất lượng thay vì chỉ sơ chế rồi xuất khẩu như hiện nay.

+ Các thông tin khác:

• Sơ bộ tình hình xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam trong nửa đầu tháng 04 (từ ngày 01/4 đến ngày 15/4/2016)(19.05.2016)
• Xuất khẩu hạt điều đạt giá trị gần bằng hạt gạo(19.05.2016)